Ontdek ons dorp

De historie van Bennekom gaat terug naar de vroege ijzertijd (800 tot 500 v. Chr.). Diverse opgravingen hebben resten uit deze periode en de vroege middeleeuwen ontdekt, zoals een grafheuvels, boerderij met bijgebouwen, een graanopslag en afvalkuil. 

 

Oude kerk

Dat was niet het enige wat werd ontdekt. Tijdens de herinrichting van de Oude Kerk (Alexanderkerk) werden turfstenen uit de Eifel ontdekt. Deze stenen dateerde uit de 12e eeuw en bleken onderdeel van een Romaans kasteel: de voorloper van de huidige kerk.

 

Kastelen

Bennekom was tevens rijk aan kastelen. Zowel kasteel Harslo als kasteel Hoekelum werden tussen 1300 en 1400 gebouwd, waarna in 18e eeuw kasteel Nergena volgde. Honderd jaar later werden zowel Harslo als Nergena afgebroken.

 

Zelfstandigheid

In die periode, de 19e eeuw, gebeurde veel in- en rondom Bennekom. Bennekom tekende in deze eeuw de zelfstandigheid en werd op 1 januari 1812 afgesplitst van Ede. Deze zelfstandigheid duurde echter niet voor lang, want zes jaar later werden de twee dorpen met elkaar herenigd.

 

Begraafplaats

Tien jaar nadat Bennekom en Ede weer samen kwamen kocht de gemeente een stuk grond achter de Oude Kerk in Bennekom op. Koning Willem I verbood namelijk sinds 1827 begraven in kerken. Hierop ontstond de gemeentelijke begraafplaats Bennekom aan de Kerkhoflaan, dat werd opgesplitst in twee delen: het Rooms-katholieke deel en het algemene deel. Uiteindelijk werd de begraafplaats in 1829 in gebruik genomen.

 

Molen

In 1871 werd ‘Onze Rika’, op de plek waar nu de Commanderij is gevestigd, gebouwd en een jaar later ging deze in werking als windkorenmolen. Samen met de Molen op de Laar (1388 - 1902) waren dit de enige molens in het dorp. Wat echter niemand toen wist was dat Onze Rika uiteindelijk tientallen slachtoffers zou maken tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onze Rika deed al jaren geen dienst meer als molen, maar werd wel gebruikt als opslag voor munitie tijdens deze oorlog. In 1944 kwam deze tot ontploffing, waarbij Duitse soldaten om het leven kwamen. 

 

Tram Bello

Aan het eind van de 19e eeuw werd een spoorlijn voor de tram dwars door Bennekom gelegd. Het traject Ede-Wageningen was nodig doordat Wageningen begon uit te bereiden vanwege onder andere de Rijkslandbouwschool. De tram, die stapvoets door het dorp reed, kreeg de naam Bello. Dit traject bleef overigens niet lang stand houden, want in 1937 stopte Bello met het vervoeren van personen. Uiteindelijk reed de laatste tram in 1968. 

 

Streekziekenhuis

Niet alleen een spoorlijn was nieuw in het dorp, Bennekom kreeg in 1894 een (streek)ziekenhuis aan de Dorpsstraat 35. Dit werd al snel te klein en in 1917 werd ‘Oud Vossenhol’ aan de Edeseweg aangekocht. Uiteindelijk bleef Oud-vossenhol dienst doen als Prot. Chr. Streekziekenhuis tot 2000.

 

Veel van Bennekoms rijke geschiedenis is terug te vinden in subtiele details, zoals een beeld, een steen of een bankje.